Достар, егер тұрғын үй құрылыс жинақ банкінде депозит ашсаңыздар, сыйақы жинай алатындығыңызды білесіздер, сонымен қатар мемлекеттік сыйлықақы алуға мүмкіндік бар екендігі де белгілі. Бірақ сіздердің көпшілігіңізде «Сыйақы қалай есептеледі?», «Мемлекеттік сыйлықақы қашан және қалай беріледі?» және тағы сол сияқты сұрақтар туындаған болатын. Жоғарыдағы сұрақтарға жауап алу үшін Anyk.kz сайты («Менің үйім») негізінде Тұрғын үй құрылыс жинақ банкіндегі (ТҰҚЖБ) депозиттік шотты қарастырайық.

Банктің сыйақысы қалай есептеледі?

Банктің сыйақысы - бұл сіздің депозитіңізде жинаған сома мөлшеріне байланысты есептелетін банктік сыйақы. Сыйақы мөлшерлемесі жылдық 2% құрайды. Төменде көрсетілген мысалды қарастырайық:

Айталық, сіз 10.000.000 теңгеге пәтер алғыңыз келеді, ал тұрғын үй құрылыс жинақ банкінде ипотека рәсімдеу үшін сізге депозитте 5.000.000 теңге жинау керек ("Тұрғын үй құрылыс жинақ банкі ұсынатын ипотекалық бағдарламалардың қандай түрлері бар?" атты мақаласын қараңыз).

Сіз жаңа депозит ашып, сол депозитке бірден 5 000 000 теңгені сала аласыз.
Немесе сіз үш жыл аралығында 5000 000 теңгені депозитте жинақтай аласыз.

Бірінші мысалды қарастырайық.

Сіз 202o жылдың қараша айында депозит ашты делік:

Және бұл депозитке бірден 5 000 000 теңгені салды делік:

Қараша айындағы сыйақы (5 000 000 теңгенің 2% -ы) сізге келесі айда ғана есептеледі, ал желтоқсанға сыйақы қаңтарда есептеледі және т.с.с. Айта кету керек, бір жыл ішінде сізге ай сайын банктік сыйақы түсіп тұрады, бірақ олар ағымдағы жылдың соңында жинақталып, келесі жылдың қаңтарында ғана сіздің жинақтарыңызға (5.000.000 теңге) қосылады. Депозит кестесінде «Бір жылғы капиталдандыру» бағанында 8333 теңге көрсететілген, яғни бұл «қазан айындағы сыйақы + қараша айындағы сыйақы» сомасы. (Егер сіз 5 000 000 теңгені қараша айында емес, маусым айында салған болсаңыз, онда «Бір жылғы капиталдандыру» бағанында мамырдан қарашаға дейінгі сыйақы мөлшері көрсетілер еді). Сонымен, 2021 жылдың қаңтарында сіздің 5 000 000 теңгеңізге 8333 теңге сыйақы мөлшері қосылады, енді 8333 теңге сіздің депозиттегі ақшаңыз болып саналады. Бірақ сіз желтоқсан айы үшін сыйақыны әлі алмағаныңызды ескеруіңіз керек, өйткені ол сыйақы бір айдан кейін, яғни 2021 жылдың қаңтарында қосылатын болады.

Сонымен сыйақы мөлшері қанша болады?

2021 жылдың қаңтарында сіздің депозиттік шотыңызда 2020 жылдың желтоқсанына дейін қосылған сыйақылар ескерілген сома болады, бұл сома 5 008 333 теңгені құрайды және сол айда сіз желтоқсан айындағы сыйақыны алатын боласыз (5.000.000 теңгенің 2% -ы). Енді, ақпан айынан бастап сіздің жинақ сомаңыз бір жылдағы қосымша сыйақыларды қоса есептегенде 5 119 453 теңгені құрайды. Келесі айдан бастап сіз 5 000 000 теңгенің 2% -на емес, 5 008 333 теңгенің 2% -на сыйақы алатын боласыз, ал наурыздан бастап желтоқсанға дейін 5 119 453 теңгенің 2% -на сыйақы аласыз. Бірақ олар сіздің жинақтарыңызға 2022 жылдың қаңтарында ғана қосылады. Осы қағида бойынша жыл сайын банктік сыйақы есептеліп тұрады.

Екінші мысалды қарастырайық.

Сіз 202o жылдың қараша айында депозит ашты делік:

және үш жыл ішінде депозитте 5000 000 теңге жинау үшін ай сайын 150 000 теңге салып отыруыңыз қажет:

Бұл мысалда сіз депозитті қараша айында ашып, алғашқы ай сайынғы төлемді желтоқсанда жасайсыз. Нәтижесінде, қаңтар айында сіздің депозитіңізде 150 000 теңге болады, бірақ бұл айда ешқандай сыйақы жоқ, өйткені алдыңғы айда депозитте жинақ болған жоқ. Ал ақпан айында сіз банктен алғашқы сыйақы аласыз: 150,000 теңге сомасының 2% -ы (бұл қаңтар айындағы сыйақы). Сіз ай сайын 150 000 теңге салғандықтан, ай сайын 2% «депозиттегі жинақ + 150 000 теңге» сомасынан есептеледі (депозит кестесін қараңыз). Сыйақыны есептеу принципін сіз бірінші мысалдан білесіз.

Сіз не нәрсеге назар аударуыңыз керек?

Сіз банктен сыйақы алған сайын, сіздің бағалау көрсеткішіңіз, яғни ОП тезірек өседі («ОП дегеніміз не?» мақаласын қараңыз). Екі мысалдың депозиттік кестелерін салыстырып көріңіздер. Бірінші мысалда сіз көп мөлшерде ақша салғандықтан, банктің ай сайынғы сыйақысы екінші мысалдағыдан әлдеқайда жоғары. Осыған орай бірінші мысалдағы ОП екінші мысалдағы ОП қарағанда әлдеқайда тез өскені анық.

Қорытынды: OП-ның өсуі депозитке салынатын тұрақты салымға байланысты. Депозитке неғұрлым көпбірек ақша салатын болсаңыз, соғұрлым сіз көбірек банктік сыйақыларды жинайсыз және ОП-ңыз тезірек өсетін болады.

Мемлекеттік сыйлықақы қашан және қалай беріледі?

Мемлекеттік сыйлықақы бір жыл ішінде депозитке салған ақшаңызға байланысты есептеледі. Сыйлықақы әр жылдың бірінші тоқсанында есептеліп, депозит шотына аударылады. Егер жылдың аяғында сіз депозитте 200 АЕК жинаған болсаңыз, онда сізге сыйлықақының максималды сомасы, яғни 101 000 теңге есептеледі.

Мемлекеттік сыйлықақыны есептеуді жоғарыдағы депозиттер мысалында қарастырайық (Депозиттік кестеде «Бонус» бағанасы «Мемлекеттік сыйлықақы» болып табылады). Жыл сайын өткен жылдың сыйлықақысы (мысалы, 2019 жыл үшін) ағымдағы жылдың қаңтарында (2020) есептеліп, ағымдағы жылдың ақпан айында (2020) сіздің салымдарыңызға қосылатындығын атап өткен жөн.

Ескерелік жайт:

Бонус жылына бір рет қана беріледі.
Мемлекеттік сыйлықақы сіздің жинағыңыздың 20% мөлшеріне беріледі. Егер сіздің жинағыңыз 200 АЕК-тен жоғары болса (555 600 теңге), онда депозитіңізге ең жоғарғы сыйлықақы 101 120 теңге аударылатын болады.

Айталық, бірінші мысалда, сіз бірден 5 000 000 теңгені депозитке салдыңыз делік. Сонда сізде қаңтарда 101 120 теңге мөлшеріндегі ең жоғарғы сыйлықақы есептеледі. Салымның жинақтары 555 600 теңгеден асатындықтан, сыйлықақылар келесі жинақталған қаражат сомасынан алынады.

Бірақ екінші мысал бойынша, сіздің депозитіңізде бірінші жылы 150 000 теңге көлемінде жинақ болған. Сондықтан сізге 150 000 теңгенің 20% сыйақысы есептелінді (нәтижесінде мемлекеттік сыйлықақы мөлшері 30 000 теңгені құрайды).

Пайдалы кеңестер:

Егер сіздің атыңызда үш депозит болса, онда мемлекет сыйлықақы тек бір шотқа түседі. Осыған байланысты бір депозитті өзіңізге, екінші депозитті ініңізге, үшінші депозитті қарындасыңызға ашқан ыңғайлы. Және осы 5.000.000 теңгені үш шотқа бөлетін болсаңыз(2.000.000, 1.000.000, 2.000.000), онда, қаңтарда барлық үш шотқа да жылдық сыйлықақылар түседі. Осылайша, сіздің барлық салымдар бойынша сыйлықақы мөлшері 334 800 теңгені құрайтын болады (111 600 * 3). Нәтижесінде сіз барлық шоттарды бір шотқа біріктіре аласыз және жылдық сыйлықақыларды да сақтай аласыз.
Сіз бір депозиттік шотты тиімді сата аласыз («Тұрғын үй құрылыс жинақ банкінің депозитін қалай сатуға болады» атты мақаласын қараңыз).
Бірақ депозиттік шотты жапқан кезде жинақталған қаражатты оған есептелген мемлекеттік сыйлықақы мөлщерімен қоса алуға құқығыңыз бар. Сонымен бірге, мемлекеттен есептелген сыйлықақы депозит мерзімі кем дегенде үш жылға толған жағдайда ғана берілетінін ескергеніңіз жөн болар.

Тағы да сұрақтарыңыз қалған болса, AITU мессенджеріндегі "Менің үйім" қауымдастығына қосылыңыздар. Біз міндетті түрде сұрақтарыңызға жауап береміз!

42500 өтінішін тез жіберуге болады